-
1 шыр
I сущ.; уст.ци́бик (ящик, тюк или мешок с чаем весом до двух пудов)II прил.шыр чәе — чай в ци́биках
го́лый, пусто́й, откры́тый; ниче́м не покры́тыйшыр дала — го́лая степь
шыр кыялар — го́лые ска́лы
ялан кебек шыр бүлмә — просто́рная, пуста́я (не обста́вленная) ко́мната
••шыр тиле (җүләр) — кру́глый (наби́тый) дура́к; дура́к дурако́м; слух царя́ небе́сного; идио́т
шыр ялангач калдыру — отобра́ть всё, отня́ть всё иму́щество у кого-л., обобра́ть до ни́тки, ободра́ть как ли́пку; оста́вить ни с чем, оста́вить ни́щим
- шыр чыкканшыр ялган — я́вная ложь; я́вная (го́лая) чушь
- шыр ялангач III нареч.сплошь, весь; кру́глый, совсе́м; чи́стый ( без примеси); см. тж. шау IIшыр көмештән савыт-саба — посу́да из чи́стого серебра́
шыр май — оди́н жир, одно́ са́ло; сли́шком жи́рный
шыр ятим — кру́глый(-ая) сирота́
шыр ятим калу (яшәү) — оста́ться кру́глым(-ой) сирото́й
••шыр яру — см. шәрран яру; шыр акыру
- шыр кычкырушыр ярып — о́чень гро́мко, во весь го́лос, во всё го́рло
- шыр сөяк IV 1. прил.; см. шырагай 2. нареч.; разг.невоспи́танно; некульту́рно, шаловли́воV сущ.шыр кылану, үзен шыр тоту — вести́ себя́ невоспи́танно; озорнича́ть, шали́ть; беси́ться
1) см.; тж. шур 1)2) рассо́л (для засолки овощей, рыбы и т. п.)3) минера́льная (солёная) вода́; морска́я вода́ и́ли вода́ из соланчака́•- шыр тозVI сущ.страх, у́жас, тре́пет, жуть- шыр итүэчкә шыр йөгерә — охва́тывает страх
См. также в других словарях:
шырғанақ — зат. бот. Уақ, домалақ келген сарғыш жемісінен ете құнды дәрілік май алынатын тікенекті бұта … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жау — зат. көне. Май, шыр. Байырғы қазақ тілінде май «ж а у» деп аталған. Бұл сөз қазір балқар, қарашай тілдерінде қалды (Соц. Қаз., 02. 04. 1991, 4) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қырықбуын — 1 1. (Қост., Жанг.) өлең тәрізді шөп, өсімдіктің бір түрі. Қ ы р ы қ б уы н д ы мал жемейді (Қост., Жанг.). 2. (Павл., Ерт.) іші қуыс, жіңішке буын буын болып өсетін өсімдік. Қ ы р ы қ б у ы н д ы мал жөнді жемейді (Павл., Ерт.). 3. (Қост.,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
пілте — (Жамб., Қорд.) көрпенің жиегіне өткізген жүн, мақта. Содан соң майға батырған п і л т е н і тұтатып қабірдің басына қойды да: – Артыңда қалған шырағың сөнбесін, жарқыным, – деді (Т. Ахт., Шыр. сөнб., 35) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
